In mij is een jonger vrouw dan ik
met lichter ogen en smaller handen.
Zij staat op kleine gespitste voeten
door mijn ogen naar buiten te zien.
Zij kijkt naar de dagen, naar licht en naar kleuren,
ziet alles verwonderd, ziet alles heel schoon.
Beiden verlangen we dat ze kon spreken,
dat zij kon bewegen en leven en breken
de donkere die om haar woont.
Ankie Peypers
“I have always felt this way about gender pronouns, that ‘she’ pinches a little and ‘he’ slips off me too easily. I’m often asked by well-intentioned people which pronoun I prefer, and I always say the same thing: that I don’t really have a preference, that neither pronoun really fits, but thank you for asking, all the same. … I know it would be easier if I just picked a pronoun and stuck with it, but that would be a compromise made for the comfort of everyone else but me. …
Perfect strangers have been asking me if I am a boy or a girl as far back as I can remember. Not all of them are polite about it. Some are just curious, others ask me like they have every right to know, as if my ambiguity is a personal insult to their otherwise completely understandable reality. … In my braver days, when someone asked if I was a boy or a girl, I would say something flip and witty, like ‘yes’ or ‘no’ or ‘makes you wonder, doesn’t it?,’ but I found that this type of tactic greatly increased the chances I would get the living shit kicked out of me. …”
in: Ivan E. Coyote: The Slow Fix
(Also check out this short film of one of Ivan Coyote’s stories: No Bikini)
“Als een dichter uit het raam kijkt, is hij eigenlijk aan het werk…”
En soms kijkt een dichter al wat vaker uit het raam dan anders.
[nggallery id=2 template=caption]
De zon valt door het traliehek
van bomen en raakt mijn schouder
aan de auto werpt een muur van
schaduw op de weg de glinsterende
stoppels van de maïsstaken de ongesmolten
hagel in de berm — de troosteloosheid van
dit landschap zou me raken als ik niet zo
gelukkig was —
Op 6 februari 2013 vond de uitreiking van de Turing Nationale Gedichtenwedstrijd 2012 plaats in de Stadsschouwburg in Amsterdam. Het was een boeiende avond, met veel gedichten en veel mooie commentaren van de jury en ook veel humor. Dat, gecombineerd met een ongelooflijk respect voor alle deelnemers, maakte het een inspirerend voorbeeld van hoe poëzie kan zijn. Een impressie vind je hier.
Mijn gedicht “rouw” (op deze site heeft het de titel “spiegel”) eindigde in de top 100 en werd dus opgenomen in het boek “Naakt lopen met je hersenen” Van Gennep, isbn 9789060121955.
Ik kwam niet in de top 20, maar het gedicht was wel een van de tien favorieten van de presentator en werd daarom in de week voor de uitreiking voorgelezen en van commentaar voorzien door Ramsey Nasr op Radio 1 (Nederland) in het programma “Met het oog op morgen”: hier kan je het beluisteren.
Deze wedstrijd geeft een goed beeld van het talent van dichters in het Nederlands taalgebied, ook al hebben ze niet allemaal een bundel uit. Poëzie leeft meer dan ooit, zij het via andere kanalen dan gedrukte boeken: internet, podia, café’s, gevels van huizen, kussenslopen… Noem maar op.
Mijn eigen favoriet van Turing 2012 was het gedicht “Barst” van Hilde Van Cauteren.
En neem ook zeker hier een kijkje, in de Hall of Fame van de Turingwedstrijd, om te zien wat voor prachtigs er op internet aan poëzie circuleert!
tekening: Anouk Adel
De spiegel toonde niet hoe ik verdween. Ik zag het
pas toen ik mijn handen op de tafel legde en in
die handen niets dan leegte zag
De spiegel bleef mijn wangen reflecteren maar in
die wangen zat alleen het eten dat ik at – geen leven
Zag niemand dat ik naast me liep en dat mijn voeten
ijverig mijn schoenen zochten – maar niet vonden?
Mijn schaduw viel nog steeds op het tapijt. De spiegel
liet mijn ogen zien, mijn mond hing lichtjes open. Ik las
de woorden die mijn lippen troostend vormden: Waar niemand
is kan niemand zich verwonden –
Beluister dit gedicht hier (voorgelezen door Ramsey Nasr)
ik heb mijn oude zippo
met petroleum gevuld,
de vlam bij de sigaar
gehouden, en heb —
onvoorbereid op het effect —
de geur geademd
waarop naar mijn gesloten ogen
een serie beelden stroomde
en ik, heel even, vergat
wie ik geworden ben
“De kunstenaar zoekt contact met zijn intuïtieve godsbesef, maar om te creëren kan hij niet in dit verleidelijke, onstoffelijke rijk blijven. Hij moet terugkeren naar de materiële wereld om zijn werk te kunnen doen. Het is de verantwoordelijkheid van de kunstenaar om de mystieke communicatie en de arbeid van het creëren in evenwicht te brengen.
Ik liet Mefistofeles, de engelen en de overblijfselen van onze handgemaakte wereld achter en zei: ‘Ik kies de aarde.'”
Patti Smith: Just Kids, p. 296
My life has been the poem I would have writ,
But I could not both live and utter it.
Henry David Thoreau
Je werd een personage in mijn boek
Al wat ik niet aan je verwoorden kon
verdween – alleen je handen bleven
liggen op het blad
De tafel zonk steeds dieper weg
in het tapijt, je nagels werden
scherp en rafelig en scheurden
Je werd een personage zonder naam
dat niemand zou onthouden
en in mijn leven werd je
deel van het decor
